قرارداد سلف قـراردادي اسـت كـه براسـاس آن، كالا بـا قيمت معين در زماني مشـخص در آينده تحويـل گرديـده و بهاي آن در هنگام معامله پرداخت ميگـردد. ایـن قـرارداد یکـی از ابزارهـای تأمیـن مالـی تولیدکننـدگان کالاها میباشـد.
یکـی از مشـکلات خریدارانـی کـه وارد قرارداد سـلف میشـوند، عـدم وجـود بـازار ثانویـه بـرای ایـن قـرارداد و عـدم امـکان نقـد شـوندگی آن تا سررسـید به دلایـل شـرعی مـیباشـد. زیرا اگر خریـدار، کالایی را به سـلف خریده باشـد، قبل از سررسـید نمیتوانـد آن را بفروشـد. بـرای رفـع ایـن مشـکل در معاملات سـلف، نوآوری جدیـدی در بازار سـرمایه تحـت عنوان قراردادهـای سـلف مـوازی مطرح شـدهاسـت. این ابـزار علاوه بر ایـن که بـرای تولیدکنندگان کالاهـا امـکان تأمیـن مالـی فراهم مـیآورد، یـک ابـزار سـرمایهگذاری در اوراق بهـادار کالایی بـرای سـرمایه گـذاران نیز به شـمار مـیرود. براسـاس سـاز وکار معاملات سـلف مـوازی مقدار معینـی از دارایـی پایه به فروش میرسـد کـه وجـه قـرارداد مذکـور باید نقـدی پرداخـت و دارایی پایه در سررسـید مشـخصی در آینده تحویـل شـود. در طـول دورۀ معاملاتـی قـرارداد، خریـدار سـلف اول میتوانـد اقدام بـه فروش دارایـی پایـه بـه میـزان خریداری شـده در قرارداد سـلف اول به شـخص دیگـری در قالب یک قـرارداد سـلف ثانویـه کنـد. این قـرارداد سـلف ثانویـه را سـلف مـوازی میگویند. به طور معمول دوره عمر اوراق سلف موازی یک سال است و بانی(متقاضی تامین مالی) اصل و سود اوراق را در پایان عمر اوراق پرداخت می کند.
شرایط متقاضی تامین مالی
- شخص حقوقی باشد.
- شرکت توانایی تحویل مقدار کالا به میزان مبلغ انتشار اوراق را در بورس کالا/ انرژی داشته باشد
- شرکت توانایی پرداخت اصل وسود اوراق را در سررسید داشته باشد.
شرایط دارایی مبنای انتشار
- این دارایی میتواند زمین، ساختمان و تأسیسات، ماشینآلات و تجهیزات، یا وسایل حملونقل و سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس/فرابورس باشد.
- مالکیت دارایی به صورت غیرمشاع باشد.
- امکان واگذاری دارایی به غیر وجود داشته باشد.
- تصرف و اعمال حقوق مالکیت در دارایی برای نهاد واسط بدون محدودیت باشد.
- دارایی در رهن نباشد.
- باقیمانده عمر اقتصادی دارایی از سررسید اوراق بیشتر باشد.
سوالات متداول